مبانی فرهنگی رویکرد اجتماعی به حقوق کیفری

نویسندگان

باقر شاملو

استادیار دانشکده ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی. مجتبی جعفری

دانش آموخته ی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی.

چکیده

در چارچوب اندیشه های حقوق کیفری مدرن، قواعد و هنجارهای حقوقی از اصول عقلی بر آمده و ریشه ی همه ی این قواعد در نهایت به قاعده ی شناسایی باز می گردد. به عبارت دیگر، آنچه را که ما در قالب قاعده، اصل یا قانون کیفری مشاهده می کنطم چیزی جز نتیجه ی یک استدلال عقلی و نطقی که مورد تایید قاعده ی شناسایی هارت می باشد نیست بر این اساس اندیشه ی مدرن به دنبال ارائه ی تصویری اصولی و عقلانی از حقوق کیفری است که به موجب آن شکل گیری قواعد حقوق کیفری و اجرای آن ها به هیچ عنوان متاثر از فرایندهای اجتماعی و تاریخی نیست. در مقابل این اندیشه ی مدرن که مبتنی بر انسان محوری لیبرال می باشد، جنبش مطالعات انتقادی حقوق که در اواخر قرن بیستم در آمریکا شکل گرفت بر این عقیده است که حقوق به طور کلی و حقوق کیفری به طور خاص جنبه ی اصولی و عقلانی نداشته بلکه کاملا متاثر از فرایندهای اجتماعی است. به این معنی که قواعد و اصول حقوق کیفری در بستر جامعه و تحت تاثیر نهادهای اجتماعی شکل گرفته توسعه یافته و اجرا می شوند. بدین سان از نظر جنبش مطالعات انتقادی حقوق پیدایش قواعد کیفری را نمی توان بر اساس قاعده ی شناسایی دانست؛ همچنان که پیدایش هیچ قاعده ی حقوقی را نمی توان با استناد به قاعده ی مورد نظر هارت توجیه کرد. بلکه آنچه در پیدایش و توسعه و البته اجرای این قواعد نقش اساسی و حیاتی دارد جامعه و تحولات اجتماعی است که از زوایای مختلف بر جهت گیری ها فرهنگ و عوامل فرهنگی است که در کنار سایر عوامل اجتماعی بستر مناسبی برای پیشرفت حقوق کیفری محسوب می شود. در ای« مقاله سعی شده است ریشه های فرهنگی توسعه ی حقوق کیفری ا در بستر جامعه از منظر جنبش مطالعات انتقادی حقوق بررسی کنیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی مبانی حقوق اجتماعی

حقوق اجتماعی مجموعه حقها و حمایت هایی است که از طریق آن آسایش، رفاه و بهزیستی به حداکثر و عدم رفاه به حداقل می‌رسد. هدف این حقوق، برخلاف برداشت های مارکسیستی و سوسیالیستی، نه حذف نفس نابرابری؛ بلکه تلاش برای حذف نابرابری غیر عادلانه است. در حالی که در نظام های غربی، دولت طرفدار حقوق اجتماعی مولودی تازه و به تأسی از الگوی حکومت سوسیالیستی و با هدف بازداشتن توده‌ها از توسل به انقلاب سوسیالیستی پد...

متن کامل

بررسی مبانی حقوق اجتماعی

حقوق اجتماعی، جایگاه مهمی در اندیشه‌های سیاسی، فقهی، حقوقی و مدیریت‌های اقتصادی و اجتماعی دارد. در دین مبین اسلام، از همان آغاز شکل‌گیری، چه در نصوص و چه در عمل و سیرة پیشوایان دین، اهمیت حقوق اجتماعی به‌لحاظ حفظ کرامت انسانی و تأمین بنیان‌های جامعة سالم دینی یادآور شده و برای آن، نظام خاص حقوقی و اجرایی طراحی شده است. این در حالی است که در نظام‌های غربی، راجع به حقوق اجتماعی، مبانی، الگو و نظا...

متن کامل

رویکرد حقوق کیفری اتحادیه اروپا در تحقیقات کیفری فرامرزی

تقاضای دلایل کیفری یا تحقیقات کیفری جرایم فرامرزی در قلمرو اتحادیه اروپا واجد الگوی همکاری متقابل، اصل شناسایی متقابل و قرار تحقیقات کیفری است. این رویکرد بدیلی برای قانون آیین دادرسی کیفری فراملی و یکسان سازی قوانین داخلی دولت های عضو اتحادیه اروپا است که اینک شرایط تحقق آن در اتحادیه اروپا فراهم نیست. تصور این است که زمینه ی هماهنگ سازی قوانین داخلی دولت های عضو منطبق بر اصول آیین دادرسی کیفر...

متن کامل

بررسی مبانی حقوق اجتماعی

حقوق اجتماعی، جایگاه مهمی در اندیشه های سیاسی، فقهی، حقوقی و مدیریت های اقتصادی و اجتماعی دارد. در دین مبین اسلام، از همان آغاز شکل گیری، چه در نصوص و چه در عمل و سیرة پیشوایان دین، اهمیت حقوق اجتماعی به لحاظ حفظ کرامت انسانی و تأمین بنیان های جامعة سالم دینی یادآور شده و برای آن، نظام خاص حقوقی و اجرایی طراحی شده است. این در حالی است که در نظام های غربی، راجع به حقوق اجتماعی، مبانی، الگو و نظا...

متن کامل

حقوق بشر و تنوع فرهنگی؛ با نگاهی به رویکرد اسلامی

با توجه به مشابهت مفاهیمی چون نسبیت گرایی و پلورالیسم با تنوع (فرهنگی) در مقابله با روند جهانی سازی، پرسش آن است که آیا می توان هم زمان به تنوع فرهنگی و جهان شمولی حقوق بشر ملتزم بود؟ از آن جا که کشورهای مسلمان عضو جنبش عدم تعهد از جمله جمهوری اسلامی ایران از سویی منادی حقوق بشر اسلامی و از سوی دیگر مدعی تنوع فرهنگی هستند پاسخ به این مساله اهمیت زیادی دارد. این مقاله با روش تحلیلی- انتقادی و با...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات حقوقی

جلد ۲۰۱۳، شماره ۱۱، صفحات ۰-۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023